Japoncada  Kai:Değişim,Zen :iyi daha iyi anlamına gelir. Bu iki sözcügün birleşmesi ile oluşan Kaizen “herkesi kapsayan sürekli iyileştirme anlamına gelmektedir. Bu kelime ayrıca bir felsefeyi ve bir yaşam  biçiminide ifade eder: “her geçen günün bir önceki günden  daha iyi olması için evde, işyerinde ve sosyal yaşamda sürekli çaba sarf etmek.” 

Sürekli iyileştirme prosesinin kaynağı Kaizen felsefesidir. Sürekli iyileştime prosesi; düşünce ve davranış olarak çalışan herkesin, her durumu tartışmaya açması ve sonra bunu iyileştirmenin  yollarını aramasıdır. 

Kaizen felsefesini bir şemsiye gibi düşünürsek bu şemsiyenin altında şu birimleri görmemiz mümkündür. 

-Müşteri yönelimi

-Toplam kalite kontrolü

-Kalite çemberleri

-Öneri sistemi

-Otomasyon

-İş yerinde disiplin

-Toplam verimli bakım

-Kanban

-Kalite iyileştirmesi

-Tam anında üretim

-Sıfır hata

-Küçük grup faaliyetleri

-İşçi yönetim işbirligi

-Verimlilik iyileştirme

-Yeni ürün geliştirilmesi 

Son yıllarda işletmelerin temel hedefleri, çeşitlenen tüketici istekleri sonucunda  ürünlerin yapısında meydana gelen değişimlere paralel olarak daha çok çeşitli ürünü, daha kaliteli ve  daha ucuza, daha kısa sürede müşterilere iletebilmek olmuştur. İşletmeler “kalite”, “maliyet” ve “termin “hedeflerine ulaşmadan başarılı olamazlar. İşletmelerin diğer bütün yönetim fonksiyonları  bu üç hedefe hizmet etmelidir. 

Sürekli iyileştirme (Kaizen), iyi yönetimi yönlendiren temel bir kavramdır. Yıllar içinde geliştirilmiş ve kullanılmış yönetim felsefelerini, teorilerini ve araçlarını bir araya getirmiş tek bir kavram altında toplamıştır. Sürekli iyileştirmenin temelinde; proseste özellikle işçiler tarafından gerçekleştirilen sürekli, küçük iyileştirmeler yatar. Sürekli iyileştirme prosese öncelik verir, kişilerin prosese yönelik çabalarını destekleyen bir yönetim sistemidir. Hiç bir işlem, hiç bir akış  küçük bir iyileştirme yapılamayacak kadar mükemmel degildir. İyileştirme olanaklarının araştırılması  herkesin, özellikle de o işte çalışanların görevidir. 

Nerede ve ne zaman bir iyileştirme olsa, bu sonuçta kalitede ve verimlilikte bir iyileşmeye yol açacaktır. Kalite, iyileştirilebilen herşeydir. Günümüzde rekabet gücü yüksek işletmeler  incelendiğinde bunların başarılarının altında Toplam Kalite olgusunun yer aldıgı  görülmektedir. Toplam Kalite Yönetimi’nin temel unsuru  olarak ta Kaizen (sürekli iyileştirme) kavramının benimsenmesi ve işletme bünyesine adaptasyonu önem kazanmaktadır.

Kaizen’in (7) prensibi bulunmaktadır. 

1. Problemi kabul edin.

2. Çok para gerektirmeyen projeleri seçin.

3. Önce “bizim” problemlerimize bakın,  ”onlarinkine” degil

4. Tek ölçü ekonomik çıkar olmamalıdır.

5. Önceliği saptayın. Projeyi kalite, maliyet, dağıtım vs. ilkelerine dayalı olarak yürütün.

6. Planla, uygula, kontrol et, önlem al (PUKÖ) çevrimini izleyin

7. Doğru çözüm araçlarını kullanın.

KAIZEN’in problemlere yaklaşımı HOSGELDİNİZ PROBLEMLER şeklindedir. Çünkü problem olmayan yerde gelişme de olamaz.

Yaşar Erkan